“1 litre atık yağ 1 milyon litre içme suyunu kirletiyor”

Nagihan KALSIN

Dönüştüren Kadınlar Derneği Yönetim Kurulu Başkanı ve DG Doğru Geri Kazanım Kurucu CEO’su Nagihan Yılmaz, başta kadınlar olmak üzere tüm toplumu bitkisel atık yağların toplanması konusunda duyarlı olmaya çağırdı.

Ekonomi basını ile bir araya gelen Yılmaz, bitkisel atık yağların ekonomik değerine ve çevresel etkisine dikkati çekerek, “Günümüzde atık yağlar, çevre ve insan sağlığı açısından ciddi bir tehdit oluşturuyor. Atık yağın, doğaya ve tüm ekosisteme ciddi zararları var. 1 litre atık yağ, 1 milyon litre içme suyunu kirletiyor. Geri dönüşümle geleceğimize sahip çıkabiliriz. Bunu hep birlikte bitkisel atık yağ toplama ve geri dönüşüm bilincimizi geliştirerek yapabiliriz” ifadelerini kullandı.

Evlerde ve iş yerlerinde kullanılan bitkisel atık yağları çevreye zarar vermeden doğru bir şekilde kaynağında ayırmanın önemine vurgu yapan Yılmaz, “Türkiye’de aylık yaklaşık 3 bin 500 ton bitkisel atık yağ toplanıyor. 2023 yılı için gerçekleşen yıllık 35 bin ton Çevre, Şehircilik ve İklim Bakanlığı verisi. 2024 yılı net rakamları yılın sonunda belli olur. Şu andaki verilere göre bir ekonomik değerlendirme yapıldığında ülkemizde bitkisel atık yağ ve bundan üretilen biyodizelin ekonomik büyüklüğü 78 milyon dolar.

İlk etapta minimum100 bin ton bitkisel atık yağ toplama hedefi var. Çevre, Şehircilik ve İklim Bakanlığının hedefi ise 350 bin ton. Hedeflenen 100 bin ton toplandığında sektörün ekonomik büyüklüğü 175 milyon dolar olacak. Yani bitkisel atık yağı aslında milli servet. Avrupa Birliği’nde asıl kısmı hanehalkı atıklarından oluşan belediye atığının yüzde 49,6’sı geri dönüştürülürken, Türkiye’de ise bu oran yüzde 12,3 seviyesinde bulunuyor. Avrupa, atık konusunda dönüşümü başardı çok büyük aşamalar kaydetti. Biz de yapabiliriz” diye konuştu.

“Bin 600 ton atık yağ topluyoruz”

2020 yılında Ankara merkezli DG Doğru Geri Kazanım şirketini kurduklarının bilgisini veren Yılmaz, “Bitkisel atık yağ toplama işine Ankara’da 1 depo ve 1 araçla başladık. Türkiye genelinde lisanslı 53 araçla aylık 1.600 ton bitkisel atık yağ topluyoruz. Mart 2023’te Ankara Çubuk’ta ATY tesisi yatırımına başladık” dedi.

“MoTAT kayıtlarını kolaylaştırmalıyız”

Sektörün önündeki en büyük sorunun Mobil Atık Takip Sistemi (MoTAT) olduğunun altını çizen Nagihan Yılmaz, “MoTAT, T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Bakanlığının bitkisel atık yağın toplanmasını başlangıcından sonuna kadar takip ettiği bir süreç. Ancak işletmeler MoTAT açamıyor. Bakanlık, bu sorumluluğu toplayıcılara bırakmış durumda Atık yağı belgelemenin tek yolu MoTAT ile girişini yapabilmek.

Toplayıcının yapması gereken her şey yönetmelikle belirlenmiş. Yönetmeliğe uymadığınızda çevre cezalarıyla karşı karşıya kalabiliyorsunuz. Oysa işletmeler, MoTAT kaydı olmadığında cezayla karşılaşmıyor. Bu durumun il müdürlüklerince işletmelerin denetimleri yapılarak çözüme ulaştırılması gerekiyor. MoTAT’a kayıtların kolaylaştırılması gerekiyor” dedi.

“Biyodizel tesisi kurmayı planlıyoruz”

Bu yılın sonunda biyodizel tesisi kurmayı planladıklarını, DG Doğru Geri Kazanımı entegre atık yağ şirketi haline getirmek istediklerini vurgulayan Yılmaz, “Bunun için yatırımcılarla görüşüyoruz. Hedefimiz bitkisel atık yağlardan biyodizel üretimi yapmak. Bitkisel atık yağ toplamak için Türkiye geneline yayılmış ağımızı biyodizel üretimine entegre ederek hem atık yağını hem de diğer atıkları aynı anda alacağız. Şu anda yılda yaklaşık 20 bin ton bitkisel atık yağ toplama hacmimiz var.

ATY tesisimizin kurulumu ve biyodizel atık tesisi yatırımımızın tamamlanmasıyla 2025 yılında bitkisel atık yağ toplama hacmimizi yıllık 35 bin tona çıkarmak istiyoruz. ATY tarafında 9 bin ton atık işleme hedefimiz var. Bu 35 bin tona paralel olarak bitkisel atık yağ tarafında istihdamı 250’ye çıkarmayı ve ATY sürecinde de yaklaşık 25 kişiyi istihdam etmeyi amaçlıyoruz. Biyodizel tesisinin kurulmasıyla da 45 kişilik bir personel ihtiyacı ortaya çıkacak” diye konuştu.